Ik had gedacht in de laatste weken dat ‘geen afspraken mogen hebben’ automatisch betekende “ruimte in de agenda om die dingen te doen die zijn blijven liggen”. Nu, ik had het helemaal verkeerd. Ondanks mijn 75% thuiswerk-weken zijn de werkdagen langer dan ooit. Van 8:00 tot 20:00 achter de computer (gelukkig wel een goede werkplek), te korte lunch, maar er zijn gelukkig lichtpuntjes. Soms gelukkig even buiten kunnen Skypen in de zon, en tweemaal per week familie-yoga via ZOOM onder leiding van onze eenenzeventig jarige moeder. Het is dus niet allemaal kommer en kwel, maar ik ervaar wel een grote mate van ‘drukte’.
Terug naar deze corona-crisis. Ik noem het toch ook echt zo, het is immers een gezondheid, sociale en economische crisis; een crisis waar we voorlopig nog niet uit zijn. De ergste piek op IC is voorbij (maar ja, triage, en duizenden sterfgevallen in verzorgingstehuizen). Maar met maar enkele procenten van de Nederlanders met anti-lichamen (en dus besmet geweest, zie mijn analyse twee weken geleden en lees Linkedin), kan je stellen dat groepsimmuniteit er absoluut niet is, en ook nooit gaat komen. Wachten dus op een vaccin (dit duurt volgens de experts -ik doel op mensen die bij farmaceutische bedrijven werken en praktische ervaring hebben- 8 tot 12 maanden) en ondertussen hopen dat (een cocktails van) medicijnen de ergste gevallen kunnen helpen.
Als ‘nerd’ heb ik verschillende voorspellingen gemaakt (zie YouTube, zie hier en hier en hier). En als ik terug kijk naar de eerste voorspelling dan klopte het tijdstip van de piek best aardig, en aantal sterfgevallen daar was ik met mijn 2000-3000 wat te optimistisch. Inmiddels zitten we op bijna 3500 sterfgevallen formeel, maar als je de niet meegetelde stergevallen in tehuizen meetelt dan is het cijfer denk ik eerder in de buurt van 7000 tot 8000. And still counting. Op 26 maart gaf ik een advies aan ouderen “blijf thuis”. Ik had stelliger moeten zijn “laten we onze ouderen in tehuizen veel beter beschermen”. Wij hebben dit als samenleving nagelaten.
Het is om te huilen, hoe RIVM en overheid onze ouderen niet hebben kunnen beschermen. Is dat nu beschaving? Het is ook om te huilen om te moeten zien, dat elke rationaal gesprek over ‘effect van maatregelen’ EN economische en sociale gevolgen vrijwel niet gevoerd hebben kunnen worden. We leven toch niet in China of Rusland?!
RIVM was en is niet scherp genoeg, politici hebben te gemakkelijk de “experts” bij RIVM geloofd. Waarom ik het woord experts tussen ” ” zet? ik ben al weken niet onder de indruk. RIVM sloeg in het verleden net zo’n flater bij Q-koors en bij het stikstof debat, het instituut is niet praktisch genoeg, niet doordacht, er wordt niet goed vooruitgekeken. Waar zijn de modelleurs van Imperial Collega, waarom kijken we niet naar experts in het veld? Waarom vooral medici in het expert team?
Die typische 6-jes-houding gecombineerd met ‘ik-wil-geen-fouten-maken-houding’ gecombineerd met ‘polderen’ (we moeten iedereen respecteren en ‘aardig’ blijven vinden), heeft -ik beschouw dit even als tussenbalans- geleidt tot:
- Nederland op slot, terwijl dat voor boven de rivieren en zeker in Friesland, Groningsen en Drente niet nodig was.
- Te eenzijdige focus op ‘druppels’ en te weinig op slechte vieze lucht (ventilatie). Al houd je afstand, het virus kan lang overleven in de lucht (mits niet geventileerd).
- Grote sterfte in de bejaarde verzorgingstehuizen doordat we geen beschermingsmiddelen hadden voor het personeel. En nog zien we de ernst niet in, er kunnen nog tienduizend ouderen sterven.
- We hebben gewoon schandalig weinig IC plekken, ook in vergelijking met omringende landen. Wat vallen we door de mand.
- Triage op de IC’s want “we moeten ook hoop blijven geven”, en dat doe je als je weinig mensen doorstuurt als ze ’toch geen kans hebben’ zodat er IC ruimte over is.
- Gebrek aan goede voorspellingen middels modellen. We kunnen het weer voorspellen, maar een simpele verspreiding van een virus niet.
- De officiële RIVM sterfte cijfers kloppen niet, die liggen twee a driemaal hoger.
- We mogen niet praten over preventie middel voeding of supplementen. Hen die experimenteren worden teruggefloten. Want je immuun-systeem boosten dat kan niet … …
- Een aanfluiting als het gaat om analyse-capaciteit in Nederland, RNA/DNA analyses zijn goedkoper dan ooit en kunnen razend snel, maar niet in Nederland.
- Een onzinnige discussies over de inzet van app-je (later zal ik hier meer over schijven, de statistiek slaat nergens op, praat eens met een HACCP expert).
- Een grote ramp voor onze economie. Geen officieel exit-scenarios aanwezig.
Zijn er positieve punten te benoemen, natuurlijk ook wel:
- Onze overheid heeft niet gekozen voor een full-lockdown zoals in Frankrijk.
- Onze overheid heeft gelukkig een verstandig ‘helpt de ondernemer de salarissen betalen’ houding aangenomen. Dat is een verstandige politiek besluit, het draait om werk immers.
- Er is relatief op tijd gestart met 1,5 meter afstand, ‘handen wassen’ en een verbod op grote groepen mensen en dus evenementen.
- De lucht is schoner en er zijn geen files. Thuiswerken en Thuis-onderwijs was binnen twee weken de nieuwe realiteit!
- Misschien gaan we nu vliegen weer als luxe dienst zien. Laat Lelystad dicht, Schiphol zelf kan terug naar 300.000 vluchten. Krimp dus.
- We hebben als samenleving een enorme veerkracht getoond t.a.v. thuis gaan werken. Ik hoop dat we dit 50% blijven doen in de toekomst.
Het is tijd om zeer goed en gedegen te kijken naar het post-corona tijdperk. Een tijdperk waarin we starten met een transitie fase die dus nog ongeveer 8-12 maanden duurt (een echte 1,5 meter economie). Daarna kijken we om ons heen en zien we a) veel werklozen, b) economische krimp, c) andere tijden. Ik heb vier voorspelling voor het VMT gemaakt, ik denk dat we wel aan de vooravond staan van grote veranderingen. Kijk ook maar eens naar deze analyse van de Rabobank. Lees dit IMF blog “tot 10% krimp”, De werkloosheid in Nederland zal ook wel richting 10% of meer gaan. Maar ja, daar mag je ook al niet over schrijven of debatteren. Somber Somber Somber.
Ik ga hoe dan ook nog twee Corona-blogjes schrijven in de komende dagen:
- De onzin van apps. Appjes lossen niks op!
- Mijn forecast van de 1,5 meter samenleving 2020-2021.