Over bierviltje berekeningen i.p.v. kwalitatieve-alpha-paniek. Mondkapjes binnen in publieke ruimtes blijft een sociaal gebaar, maar zijn buiten onzinnig om te gebruiken.

Geplaatst in Uncategorized

Sinds een week buitelen de media (en onze politici, en in de slipstream ‘experts’) weer over elkaar heen: “het gaat de verkeerde kant op, kijk meer besmettingen dan in begin juli”. En in navolging hierop “mondkapjes moeten we gaan verplichten”. Och och, ik dacht dat we na de eerste paniek in maart en april nu wat afgekoeld zouden zijn en weer wat rationeler zouden worden. Niet dus.

Eerst maar een korte toelichting over die mondkapjes. Einde maart was er paniek, er waren te weinig mondkapjes. Maar ja was dat ook echt zo? Daarvoor moet er een verduidelijkingsvraag gesteld worden “van welk type mondkapjes waren er te weinig”. Er zijn immers ruwweg twee soorten groepen mondmaskers: a) de dure (3M) type maskers en spatschermen die artsen en verplegend personeel opzetten zodat ze ZELF veilig blijven als ze dichtbij een COVID patient zijn en b) mondkapjes (wegwerp, stof, etc) die als doel hebben om te voorkomen dat aerosolen en druppels van een potentiële COVID drager zich kunnen verspreiden, kortom om ANDEREN te beschermen.

Een burger die wegwerp (die blauw witte) mondmasker draagt, draagt deze om te voorkomen dat hij een ander persoon dus besmet, en dus niet om zichzelf te beschermen. Een mondkapje dragen in een publieke (binnen) ruimte is derhalve een groot sociaal gebaar. Als je niet weet of je besmettelijk bent (en die kans is aanwezig) dan reduceer je de kans met dit sociale gebaar om anderen te besmetten. Niet voor niks schreef ik in mei al op mijn facebook pagina:

De werkelijke vraag is “op welke plek het zin heeft om een (wegwerp) mondkapje te dragen?” Mijn antwoord daarop -tenminste als je overtuigd bent dat het buiten veilig is en aerosolen risicovol zijn- : draag mondkapjes vooral binnen in publieke ruimtes waar veel mensen bij elkaar komen die veel lawaai maken, EN waar de ventilatie slecht is, en waar je langer verblijft.

In de Kalverstraat -Halsma kwam weer eens met domme suggestie in de pers- collectief mondkapjes gaan dragen is echt niet nodig, sterker volkomen onzinnig. Ik zal dat ook toelichten via onderstaande bierviltje berekening. Waar het op neer komt, er zijn gewoon heel erg weinig mensen besmet in Nederland op dit moment. En buiten besmet raken gebeurt bijna niet.

Een landelijk mondkapjes verbod is derhalve een groot onzinnig voorstel. Bij OV en zeer drukke slecht geventileerde binnen ruimtes kan het soms dus wel zinnig zijn om een mondkapje te dragen.

Twee stukken die het lezen waard zijn over mondkapjes zijn “Naar een intelligent mondkapjes beleid” van Maurice de Hond en “Bieden mondkapjes bescherming of creëren ze schijnveiligheid? Dit zegt de wetenschap” op NRC.nl (zie ook TBE6W; NRC wordt gelukkig de laatste weken iets rationaal en kritischer mbt het COVID-19 beleid).

Maurice stelt terecht daarom een aanpak voor die situationeel is per land of regio en waar onderscheid wordt gemaakt tussen binnen en buiten en goede of slechte ventilatie. Helemaal eens! Luister ook naar dit interview.

Ikzelf heb dit weekend voor het eerst weer gevlogen. In een vliegtuig is de klimaatbeheersing prima (veel verse lucht, HEPA filters, verse lucht komt van boven en wordt onder weggezogen), in Nederland is bijna niemand meer besmet (groen of oranje dus, ik kom daar zo op terug), en we hadden in het vliegtuig allemaal een mondkapje op. De risico’s op een besmetting was derhalve heel erg klein tijdens mijn vlucht denk ik daarom.

Het Amerikaanse CDC beschrijft bijvoorbeeld een geval van twee medewerksters van één kapsalon in Missouri die bleven doorwerken nadat zij symptomen van Covid-19 vertoonden. Zowel zijzelf als hun klanten droegen mondkapjes. Alle 139 klanten die de dames knipten voordat zij zich ziek meldden, bleven onbesmet; de helft van hen had een stoffen mondkapje gedragen.

Nu maar naar het bierviltje. Sinds een week lezen we “misschien tweede golf”, “we worden zwak en houden ons niet aan de regeles”, “de besmettingen nemen sterk toe”. Volgens het Corona Dashboard zijn er 6500 mensen in heel nederland besmet. Dit is 6500 / 17 miljoen = 0,04% van de mensen. Corona is er bijna niet meer in Nederland! De kans dat je een persoon tegenkomt die besmet is met Corona is echt verwaarloosbaar klein.

Tussen 1 juni en 12 juli zijn  369.287 testen afgenomen door de GGD’en waarvan een uitslag bekend is. Hiervan was 1.0% positief. Tussen 1 juni en 12 juli is het aantal afgenomen testen gestegen en het percentage positief gedaald van 2% in weeknummer 23 naar 0,6% in weeknummer 28. Er zijn regionale verschillen in het totaal aantal afgenomen testen per 100.000 inwoners en het percentage positieve testen.

RIVM rapporteerde afgelopen week “aantal besmettingen neemt toe”, laten we eens kijken naar die RIVM pagina: Bijna 1000 besmettingen afgelopen week, en de week ervoor 500 besmettingen. Dat is anders dan 1000 per dag met een slecht testbeleid zoals de situatie in april 2020.

Maar we moeten natuurlijk ook kijken naar het aantal testen, dit waren er afgelopen week bijna 90.000 en de week ervoor 75.000 (20% meer dus!). Er zijn dus flink meer testen uitgevoerd. Daarmee kan echter niet helemaal t verklaren dat het percentage besmettingen van 0,7% naar 1% ging. En stel dat 0,5% van alle Nederlanders wel besmettelijk is, dan praten we over 80.000 besmette mensen in heel Nederland, maar deze som mag je niet maken aangezien er alleen getest wordt bij milde klachten. Neen, er zijn minder dan 10k mensen op dit moment in Nederland besmettelijk. We zitten heel dicht op de 0-lijn.

Mijn verklaringen voor de lichte stijging van de getallen:

  • er zijn wat meer superspread events en clusters bijgekomen. Denk aan de jeugd in Goes die illegale feestjes houd, en dat cafe dat twee weken geleden is gesloten en waarschijnlijk slecht geventileerd was.
  • er wordt nu actief door overheid, GGD en RIVM opgeroepen om je te laten testen bij milde klachten. Twee weken geleden nog stonden de kranten vol met de “kom langs negeer een klacht niet” boodschap.
  • Het weer was ietsjes slechter in de laatste weken met wat vaker regen en harde wind. Zitten we vaker binnen?
  • Mensen willen graag op vakantie en gaan zich vaker bij milde klachten toch maar voor de zekerheid laten testen. De geteste populatie is daardoor niet een nette selectieve steekproef.

We kunnen ook kijken naar de IC’s en naar sterfte, dit zijn immers toch de belangrijkste parameters om naar te kijken om te voorkomen dat de stress op het zorgsysteem toeneemt. Er is op dit moment een beperkte ondersterfte en geen oversterfte in Nederland volgens CBS. Sinds een maand of zelfs bijna zes weken worden er gemiddeld tussen de 5 en 10 mensen opgenomen in het ziekenhuis per week, en sterven er minder dan 5 mensen wekelijks aan COVID, eerder 1-2 per week. Met een IFR van rond de 0,5% – 0,9% (zie ook mijn laatste youtube) kan je inschatten dat er dan 1000-5000 mensen besmet zijn (dat komt meer in de buurt van de 6500 van RIVM). Ook op basis van deze getallen kan je dus niet anders concluderen dan “we zitten dicht op de 0-lijn, geen paniek dus!”.

Met het huidige beleid (ik zou het anders inregelen) en het zeer laag aantal besmettingen in Nederland is het echt niet nodig om nog strengere maatregelen te gaan nemen. Mondkapjes dragen in publieke buiten-ruimtes is helemaal nonsense. Mondkapjes dragen binnen, in slecht geventileerde ruimte is een prima sociaal gebaar. Ik roep onze regering vooral op om: