Morgen verwachten we weer een toespraak van onze minster-president. We hopen dat hij met versoepeling van maatregelen gaat komen. Voor mij is duidelijk. We zullen nog een flinke tijd in een ‘1,5m economie’ blijven zitten. Met enkele procenten besmetting in Nederland is van groepsimmuniteit absoluut geen spraken. Kans op een tweede of derde golf is dus reëel aanwezig. We moeten dus wachten op een vaccin.

Ik heb in de laatste weken wat vriendjes bevraagd die in de farma-wereld werken of gewerkt hebben. De meest realistische schattingen die ik hoor zijn “het duurt tussen de 8 en 12 maanden voordat er op grote schaal vaccins beschikbaar zijn”. Ik geloof vooralsnog deze inschatting. Ik geloof ook de uitspraak dat er geen groepsimmuniteit is, en op deze manier ook niet gaat komen. Verder is het ‘verdunning in de tijd’ het recept voor a) de overbelasting in de ziekenhuizen, b) het nare gevoel van veel sterfte in korte tijd weg te nemen.

Dus de enige logische conclusies is daarom in mijn ogen: “we blijven in een 1,5m economie zitten gedurende 8 tot 12 maanden”. Gedurende die tijd moeten we a) alle zwakkeren en ouderen beschermen, b) alle hulpverleners beschermen, c) bijeenkomsten van grote groepen mensen blijven verboden, d) voldoende afstand houden en extra hygiene blijft de norm. De maand mei kunnen we gebruiken als transitie maand, de overgang van een streng regime (de intelligentie lockdown) naar de nieuwe 1,5m economie. Want nu moet onze economie weer aandacht krijgen. Hieronder mijn gedachtes rondom de tijdtabel en de uiteindelijke maatregelen voor de 1,5m economie.

Tijdtabel voor de exit-strategie zoals ik nu zie:

• Mei 2020 wordt gebruikt voor het afbouwen van het huidige strenge regime, en om onze samenleving te transformeren naar de 1,5m economie. De lagere scholen gaan weer helemaal open. Restaurants mogen open mits tafels op grote afstand staan (maar niet in de corona haarden van Nederland). Kantoren gaan ook voor 50% weer open (dus minder thuiswerken). Samenscholingen in grote groepen blijft verboden en de norm blijft ‘minder dan drie personen’.
• Vanaf juni 2020 kan de volledige 1,5 meter economie gestart zijn, de maatregelen staan hieronder weergegeven. Geen buitenland vakanties in 2020, maar wel beperkt vakantie in eigen land is mogelijk  binnen deze voorgestelde 1,5m economie. Naar Nederland vliegen of rijden blijft alleen toegestaan als er een noodzakelijke zakelijke reden is.
• Indien er in het komend jaar lokaal een brandhaard zou ontstaat (veel monitoring is derhalve nodig!), gelijk weer strengere maatregelen gaan treffen, maar alleen in dat gebied (en dus niet generiek voor in heel Nederland).
• Pas als >60% van de Nederlanders gevaccineerd is (of anti-lichamen door besmetting heeft in zijn of haar bloed) dan kunnen de grenzen weer open voor pleziervluchten vanaf en naar Nederland. Naar verwachting zal dat pas zijn in Q1 2021. Daarna is het gele-paspoort verplicht om altijd bij je te hebben. Ook Buitenlandse bezoekers moeten een geel-paspoort in hun bezit hebben bij aankomst op Schiphol of bij de grenzen met Duitsland en Belgie.

De juiste maatregelen in de 1,5 meter economie (tot Q1 2021?) zijn denk ik daarom:

• Groepsimmuniteit is nu vooralsnog een onzinnig concept, althans dat ontstaat niet vanzelf in de komende maanden. We moeten onze hoop dus op een vaccin zetten en dat kost waarschijnlijk 8-12 maanden. We moeten daarom een start gaan maken met de 1,5 meter economie. Hierin gaan we slimmere maatregelen nemen die per doelgroep, per sector of per regio verschillend kunnen zijn. Ons randvoorwaarde is om de kwetsbare te beschermen, en overbelasting in de zorg te minimaliseren.
• Accepteer dat de 1,5 meter fysieke afstand en alle verhoogde hygiene maatregelen de nieuwe norm worden, totdat we kunnen gaan vaccineren dus. Hou er rekening mee dat dat dit nog 8-12 maanden kan gaan duren, en dus op zijn vroegst Q1-2021 wordt. Deze sociale afstand houden is ook goed i.v.m. #metoo beweging en de verspreiding van andere virussen. We zullen ons wel redden, toch?
• Splits Nederland slim op in verschillende regio’s. Groningen, Drenthe en Friesland mogen vooroplopen (want zijn dunbevolkt, en weinig besmettingen in die provincies aanwezig). Noord Holland, Zuid Holland en Brabant worden als laatste opengesteld bij elke versoepeling.
• Zet de economie weer maximaal ‘aan’, echter maak onszelf ook gereed voor de nieuwe toekomst na Q1 2021 waarin:
  • We minder gaan vliegen (kosten gaan automatisch ook 2-3x hoger zijn per ticket), Lelystad blijft dicht. Schiphol zakt terug naar 375k vluchten.
  • Er minder restaurants zijn (wel lekker rustig, minder mensen dus aanwezig, maar ook duurdere couverts), uit eten wordt weer een feestje.
  • Er minder theaters en festivals, Formule1 en voetbal-wedstrijden zijn (en andere groept-bijeenkomsten). Maar grote schermen en VR biedt uitkomsten.
  • Gezondheid en hygiene nog belangrijke waarde gaan krijgen voor ons en onze familie. En uit respect voor elkaar houden we ons aan de gemaakte afspraken.
• Pas op met het hebben van teveel vertrouwen in appjes op onze smartphone. Dit ‘lost niks op’. Zie ook mijn blog1 en blog2 hierover. Alleen testen, testen, testen gaat helpen. Op het virus, en op de anti-stoffen. We zullen miljoenen testen per maand moeten kunnen uitvoeren, 10x of 100x meer dan nu dus. En verder ons gele paspoort moeten bijhouden.
• Bescherm alle ouderen boven de 65 thuis, en ook vooral onze verzorgingstehuizen en verpleegtehuizen (want groepen ouderen lopen gezamenlijk een groter risico dan een echtpaar thuis). Dit regime moet nog zeker een maand (of twee?) zo blijven. Zo gauw er een vaccin is, moeten de ouderen als eerste ingeënt worden. En wat verder van belang is:
  • Isoleer per direct zieke ouderen van gezonde ouderen. Verplaats zieke ouderen naar een andere locatie.
  • Geef het personeel voldoende persoonlijke hulpmiddelen. Voorkom besmetting via het verplegend personeel.
  • De bezoekersstop moet blijven in de verzorgingstehuizen. Tenzij de bezoekers anti-lichamen hebben (en dus een geel-paspoort).
• Bescherm alle verzorgers in Nederland met voldoende persoonlijke hulpmiddelen. Ook de tandartsen, kappers, tatoeëerders, en thuishulp horen bij deze groep dienstverleners. Minimaliseer ‘wisselende contacten’, dus organiseer het zo dat delfde verzorger bij dezelfde patiënt komt.
• Verdubbeling van IC capaciteit naar 4000 of 6000 stuks in Nederland. We hadden een tekort dat is duidelijk en een tweede golf of andere ramp kan altijd weer komen. En wat we nu gezien hebben in de laatste 5 weken is dat we in Nederland schandalig weinig plekken hebben in onze ziekenhuizen.
• Experimenteer met alle mogelijke (logische) medicijn therapieën bij zieke patiënten, de tijd van formaliteiten en wachten is voorbij. Het is ‘oorlog’ en dus gebruik ook maximaal de wisdom-of-the-crowed. Nu is het meer dan ooit tijd voor Farma 2.0.
• Kinderen kunnen weer naar school vanaf 28 april wat mij betreft. Zeker tot de middelbare school leeftijd. Ouders blijven uiteraard buiten de poort staan wachten, en gaan zelf ook weer fulltime aan de slag. Voor de overige scholen geldt:
  • Middelbare scholen gaan hun klassen splitsen. De helft de ene week, de andere helft de andere week (want meer ruimte nodig in de klassen). Ik stel ook voor dat de middelbare scholen een paar weken langer doorgaan en dat de iets zomervakantie wordt verkort dit jaar.
  • Universiteiten blijven college op afstand geven tot het nieuwe studie-jaar, alleen practica op de campus en beperkte 1:1 meetings tussen docenten en studenten.
• Dienstverleners kunnen hun personeel weer naar kantoor halen (of helft van de tijd) mits voldoende nagedacht over beschermingsmaatregelen. Denk aan handgels bij alle deuren, plexiglas tussen bureaus, twee shifts draaien, oudere werknemers wel nog thuis laten werken. etc.
• Het verbod op bijeenkomst in grote groepen blijft gelden (horeca, theater, festivals, etc.). Maar geef ook ruimte aan ondernemers om slim te zijn. Na akkoord op ‘hun corona-innovatie’ mag een ondernemer zijn gang gaan. Eigenlijk vergelijkbaar met het HACCP in de voedselsector, kom met een risicoplan. Geef de NVWA een rol hierin. Niks mag met grote groepen, tenzij toestemming dus, maar maatwerk moet mogelijk blijven.
• De risico’s liggen vooral ook in de grote steden (Amsterdam, Utrecht, Den Haag, Rotterdam), en vooral bij die wijken waar men armer is dan gemiddeld. En bij die wijken waar ouderen dicht op elkaar zitten. Veel minder risico is er op het platteland. Monitor alle risico-groepen en risico-gebieden extra.
• De politie mag (moet!) streng zijn en boetes uitdelen als individuen zich niet aan de spelregels houden. Ook voor jongeren onderling geldt: gelijk beboeten.
• Maak alle mensen weerbaar door focus op de verbetering van het immuun systeem. Versnel maatregelen die met gezondheid te maken hebben. Denk aan: sigaretten nog duurder, tax op frisdranken, promoot groente-consumptie, adviseur supplementen, etc. Kortom, ga nu eens echt werk maken van de SoftPaleo aanpak.
• Hou nog minstens een jaar zeer strenge controles aan onze grenzen (en op Schiphol). Alle bezoekers moet een geel-paspoort hebben, de temperatuur moet gemeten worden, versnelde DNA/RNA swaps bij aankomst etc.
• Vergroot de productie en inkoop van persoonlijke hulpmiddelen binnen Nederland en/of Europa. Investeer in de productie van eigen mondkapjes, handschoenen, en overige persoonlijke hulpmiddelen. Leg een grote strategische voorraad aan in Nederland. Bezuinig hier niet op.

Naschrift 1 mei 2020: eigenlijk is die term 1,5 meter economie niet op zijn plek. Die suggereert teveel dat alles om afstand draait. Ik denk dat het vooral draait om grote groepen en binnen zijn voorkomen (ivm aerosolen), contaminatie via oppervlakten, en natuurlijk wil je ook niet in de inner-cicle komen van iemand die ziek is. Afstand houden van onbekende is derhalve prima, maar absoluut niet het hele plaatje. Verder gaat het over ‘de samenleving’ en niet alleen de economie natuurlijk. Misschien moeten we het daarom over het corona-samenleving hebben.