Op verzoek van het ministerie van LNV heeft het LEI (oeps Wageningen Economic Research) recent een enquete gehouden onder boeren. Een kul rapportje natuurlijk, maar als je baas (=LNV) het vraagt en betaalt dan doe je dat gewoon.

Boeren ervaren hun positie immers als zwak -ik kom daar zo op terug- en krijgen ook geen ‘eerlijke’ prijs in hun ogen horen en lezen we weer veel het laatste jaar.

Over dat laatste punt – discussie over een eerlijke prijs- verbaas ik me steeds weer. Een eerlijke prijs is die prijs die je krijgt op de markt, en een markt die steeds teveel volume maakt, met te weinig toegevoegde waarde krijgt soms de kostprijs, heel vaak iets erboven, maar ook regelmatig een prijs onder de kostprijs. Dat is de verklaring voor de situatie van veel Nederlandse agri-ondernemers.

Nu is de de keten natuurlijk wat complexere dan alleen maar boer –> consument, en dat hoort ook bij een goede analyse. Maar deze onderwerpen zijn wat mij persoonlijk betreft al zo uitgekauwd en bekend bij insiders dat ik er eigenlijk niks meer over wil schrijven. In 2012 schreef ik dit stukje over het lot van ‘bulksupplier’ zijn, in 2013 en 2017 gaf ik nog wat tips aan retail, en tenslotte vind ik dat boeren zelf aan de volume knop moeten gaan draaien (of gaan innoveren op toegevoegde waarde).

Maar dus toch maar weer een stukje op dit blog.

Ik ben deze week lekker van het mooie NL weer aan het genieten. Maandag ga ik weer naar kantoor en tot die tijd ontspannen wij ons een beetje op het water. Dit laatste door vooral heel veel boeken te lezen. Op dit moment geniet ik van Homo Deus van Yuval Noah Harari. Zeker te weten ga ik in de komende tijd vaker blogjes schrijven met verwijzingen naar zijn boeken. Wij Homo Sapiens zijn zo’n populaire diersoort doordat we goed kunnen samenwerken is zijn analyse. Lees onderstaande bladzijde maar eens met me mee.

Terug naar de boeren. Stel dat Rome gelijk staat aan Retail, en Griekenland gelijk aan ‘boeren’. In dat geval kan je concluderen dat alle werknemers samen bij de retailers (en het personeel bij hun belangenorganisaties) gewoon beter samenwerken dan de boeren onderling of met hun keten partners doen**. Of te wel de boeren die klagen werken gewoon niet zo goed samen. Evolutionair gezien is er maar een oplossing voor niet goed samenwerkende boeren : faillissement. Hulp geven aan ‘arme’ stakkers die a) geen goed ondernemer zijn, b) niet mee kunnen in de tijd, c) niet kunnen samenwerken is uitermate onverstandig. Een zeer onpopulaire boodschap. I know.

Ook de WUR concludeert dat er er meer moet worden samengewerkt door primaire producenten. Chapeau. De adviezen die echter op papier gezet zijn, zijn wat slapjes (zie hierboven). De werkelijke advies is natuurlijk niet “ga meer samenwerken”, maar de WUR zou eens een praktisch advies kunnen geven over de vraag “hoe dan?”. Daar zie ik geen richtinggevende antwoorden voor staan in het betreffende rapport. WUR ga de boeren eens helpen in de praktijk, is mijn advies.

Ik zal zelf nog een aanvullende slap advies geven voor boeren: ga ondernemen, ga innoveren, ga denk vanuit toegevoegde waarde (en niet alleen kostprijs), doe aan ketenverkorting, stuur op consumenten belangen en behoeftes. In dit blogje geef ik dus zelf ook geen antwoord op de vraag “hoe dan?”. Waarom zou ik? Ik zit nu binnen, en buiten schijnt de zon lekker en ik heb vakantie. Tot maandag!

** ik ben van mening dat het gaat om a) goed samenwerken, b) slim en inventief en creatief zijn, c) naar de toekomst kijken (wat zijn latente consumenten behoeftes), d) #DOEN (of te wel niet klagen, maar gewoon aan de slag gaan, en e) vooral een heel goede strategie uitstippelen en deze ook gaan volgen. Andere tips zie ik graag op mijn facebook pagina.