Massavorming zorgt voor versterking van de collectieve angst en paniek. Ik pleit niet voor een technocratie, maar wel dat de onderliggende inhoudelijke analyses wetenschappelijk moet worden en blijven.

Elke dag krijgen we nu weer de nieuwste alarmerende RIVM/GGD gegevens. De gegevens zijn te vinden op het “Dashboard” en op de “RIVM site”. Deze gegevens worden klakkeloos overgenomen door de mainstream media in Nederland. Ik gebruik het woord klakkeloos, omdat er geen context wordt gegeven aan deze cijfers. Cijfers -en dat zeg ik als beta- die vaak geen betekenis hebben, maar ondertussen wel voor nog meer paniek en angst zorgen in onze maatschappij. Ik schreef hier op 13 september al over.

Covid-19 als de vijand van ons allemaal, een vijand waar we allemaal bang voor zijn en die dus wel bestreden moet worden. Hoe groter het beeld van deze vijand, hoe meer we moeten doen (lees opleggen van extra beperkingen). Dit is een vicieuze versterkende cirkel.

De mens verdraagt niks slechter dan die angst die je niet kan thuisbrengen. Een vijand die je niet snapt, of voelt leidt tot veel meer angst. Wij mensen zullen onze angst daarom liever koppelen aan een tastbaar object. Dit tastbare object -de nieuwe vijand- gaan we dan samen bestrijden. Dit ‘samen’ zorgt dan uiteindelijk voor een hogere collectief samenhorigheid. Aldus Mattias Desmet (Klinisch psychologie).

Deze massavorming (hypnose van een grote groep, lees ook dit KNAK artikel van Mattias Desmet) zorgt er tevens voor dat we in vernauwing van ons (collectieve) bewustzijn terechtkomen. We kunnen daardoor niet meer breed, holistische en rationeel blijven nadenken. Zelfs zeer intelligente mensen (“experts”) kunnen nu niet meer juiste afwegingen maken. Desmet geeft als voorbeeld van het effect van massavorming “we laten liever een trein ontsporen met duizenden mensen als er een persoon op het spoor ligt waarover deze trein rijdt”. Zo ervaar ik dat ook al vele maanden.

Op Facebook schrijft Veerle Slegers deze week: “Eens te meer blijkt dat van Dissel en Wallinga technocratische bèta’s zijn, rekenmeesters die niets van maatschappelijke factoren of menselijk gedrag lijken te weten of begrijpen, en ook nog steeds niet inzien dat die kennis héél hard nodig is. Dat is letterlijk dodelijk”.

Als beta-nerd voelde ik me een beetje aangesproken. Ik vind namelijk ook dat we heel goed naar getallen (mits betrouwbaar en in context), modellen en statistiek moeten kijken. Maar ik vind ook dat dat de politiek zijn ding moet doen. Onze politiek in Den Haag is nu veel te lang gekaapt door het OMT. En het OMT is geen wetenschappelijke groep. Het OMT (en ook RIVM) zijn -durf ik te stellen- is een volledig politiek instituut. Hun lezingen, uitspraken en adviezen hebben weinig tot niks met wetenschap te maken.

Ik pleit dus helemaal niet voor een technocratische politiek (technocratie) in Den Haag. Ik hoop wel dat politiek Den Haag nu eens gaan doen waarvoor we ze gekozen hebben: Het afwegen van belangen, het kiezen van beleid waarbij de verschillende belangen politiek transparant worden afgewogen. Doelstelling van deze Corona politiek 2.0 kan immers nooit zijn dat we ‘iedereen proberen te redden’, althans ik kan me dat absoluut niet voorstellen. Want als onze politiek (samenleving) zo zou denken, dan hadden we autorijden en roken lang geleden al verboden. Alchohol, suikerconsumptie en chronische stress zijn ook veel gevaarlijker dan COVID-19.

Ik wens ook vurig daarom dat we weer naar pure wetenschappelijk rationele analyses gaan. In alle openbaarheid, in alle transparantie. Ik hoop ook dat we tot rationele kosten-baten analyses overgaan. Dit doen we nu ook niet. Een paar voorbeelden: noodziekenhuizen starten is goedkoper dan de NOW regeling. Het binnenklimaat van alle scholen en verzorgingstehuizen verbeteren is goedkoper dan nog honderduizenden werklozen erbij accepteren door faillissementen.

Het RIVM (bij voorkeur met een tweede parallel wetenschappelijk team erbuiten) mag (moet!) alleen zuivere wetenschap gaan bedrijven en erover publiceren. Er zijn immers ook (consultancy) organisaties waaronder McKinsey die prima een rationele kosten-baten analyse kunnen maken. Maar in de tweede kamer verwacht ik een zuiver afwegingsdebat, op basis van de ‘feiten’ en op basis van een normaal openbaar politiek debat in de tweede kamer.

De Rode kaarten moeten we uit blijven geven (zie link1 en link2)!

  • De wetenschap bij monde van RIVM is niet bezig met wetenschap. Wetenschap gaat over feiten, over transparantie en publiceren. Wetenschap gaat ook over het rationeel feitelijke debat.
  • Politiek Den Haag doet niet waarvoor we ze gekozen hebben. Afwegingen maken na een gedegen politiek debat. Kiezen dus.
  • Klassieke media doet niet wat je mag verwachten: de politiek en de wetenschap controleren. Kortom, zeer kritisch zijn. De klassieke media is zwak gebleken in COVID-19 tijdperk.

We zijn de o zo wenselijke scheiding-der-machten volledig kwijtgeraakt. Organisatorisch gaat het daarom ook helemaal mis.

Een gedachte over “Massavorming zorgt voor versterking van de collectieve angst en paniek. Ik pleit niet voor een technocratie, maar wel dat de onderliggende inhoudelijke analyses wetenschappelijk moet worden en blijven.

Geef een reactie