Wat varkenshouders 2.0, Groen-LNG voor vliegtuigen, Elektrische auto’s en Mooie agrobusinessparken met elkaar gemeen hebben

DEEL 1
Bestaat toeval? Soms denk ik van wel; vanochtend gunde ik mezelf een uurtje relaxen in het zonnetje. Lekker een bakje koffie, gebakken eitje (dr Frank / Paleo) en ondertussen wat lezen. Ik heb een hele stapel nog niet uitgepakte Elseviers, Technisch Weekbladen en ComputerTotalen liggen. Voor de verandering eens geen werk en voedsel(technologie).

Ik zit nog geen half uur te lezen, en dan valt mijn oog op Groen LNG strijdt tegen de gevestigde orde”. Mijn eerste reactie is “ja logisch, disruptieve vernieuwing komt altijd vanuit de ‘flanken’ en de gevestigde orde blokkeert, standaard lesje ‘innovation management’, enfin ik heb toch maar even verder gelezen.

DEEL 2
Even 12 uur terug in de tijd. Gisterenavond begreep Dick Veermen me in de lijn “Mooi maken of mega verrommelen?” niet (zie reactie Dick). Deze Foodlog-lijn gaat over mooie agrobusinessparken, en dat deze maar gewoon neergezet moeten gaan worden in de Eemshaven of in Rotterdam.

Technologisch inhoudelijk ben ik het daar helemaal mee eens, goed idee, duurzaam (C2C), diervriendelijkheid en grootschaligheid kunnen samen gaan (mits wel in een ‘mooi’ gebouw, en het landschap niet laten verrommelen) voor de ‘bulk’ producten. Kortom een Schumpeteriaanse nieuwe combinatie.

Wel denk ik dat dit niet gaat gebeuren, en wel om de reden die hierboven staat. De gevestigde orde (lees VION, LTO) zijn niet in staat om zichzelf te ‘heruitvinden‘ (want red-ocean) en is tevens ‘bang’. Mijn reactie had dus te maken met mijn persoonlijke inschatting, dat mooie-agrobusinessparken er (voorlopig) niet zullen gaan komen (zie ook foodlog).

DEEL 3
Ik kom regelmatig op de moderne boerderij van Annechien. Annechien laat zien dat een moderne ondernemer al lang bezig is met ketenintegraties en reststroomverwerking. Lees ook mijn stukje over dit onderwerp van afgelopen jaar er nog eens op na. Ik voorzie een grote rol voor agri-ondernemers als het gaat om een bijdrage leveren van duurzame energie.

En toch ben ik gek genoeg TEGEN de huidige 1ste en 2e generatie biobrandstoffen. Voedsel of kostbare landbouw grond inzetten voor energie is een onzalig plan. Alleen food-reststromen die echt niet meer kunnen worden ingezet (gras?) mogen wat mij betreft. Mijn argumenten zijn (a) toekomstig tekort fosfaat (zie foodlog), (b) eindigheid van kostbare landbouwgronden.

DEEL 4
Zelf heb ik de heilige overtuiging dat we gelijk een electricity based society krijgen, en dat we de conversie naar bioenergie, biobrandstof in grote mate gaan overslaan (10 jaar geleden toen iedereen sprak over de waterstofeconomie, heb ik al beargumenteerd dat deze er ook niet gaan komen). Elektrische fietsen, brommers en auto’s zijn er al volop. Accu-pakketten worden steeds beter -en kunnen worden geleased- waardoor ook de actieradius beter wordt (google ff op renault). Ook zullen er meer en meer snellaadpunten gaan komen de komende jaren. Op termijn gaan de accu’s in de auto’s ook een ‘bufferende’ werking hebben zodat piekproductie van zon/wind kan worden afgevlakt. Kortom gewone ‘consumente’ producten EN kleinschalige verwerking gaan gelijk 100% electrisch (deze transitie eerst, en dan op termijn 100% duurzaam elektriciteitsproductie via zon/water/getijden/hydro).

Grote vrachtwagens en vliegtuigen met accu’s gaan vullen, zie ik echter de komende 50 jaar niet gebeuren. Die hebben een heel hoog ‘energiedichtheidsbrandstof’ nodig. Schiphol en KLM denken aan algen, maar dat is echt onzalig (ivm fosfaat, zie ook DEEL 3). De energiedichtheid van waterstof is ook te laag, en tevens is deze brandstof veel te gevaarlijk. Dus wat blijft over? Groen-LNG (en dan wel graag gelijk de 99% methaan, en niet de windows-95 variant genaamd Slochteren-aardgas met 81% methaan).

DE OPTELSOM VAN 1+2+3+4
Hierbij dus toch maar weer eens gratis advies** voor agro-ondernemers en specifiek varkensboeren:
– u -de varkensboeren in Nederland- zit in de gelegenheid om groen LNG te gaan leveren.
– uw eigen WKK is daarbij dus maar een tussenstap, maar pas op dat u daarmee niet een eigen blokkade opwerpt voor een groen LNG toekomst.
– ga daarbij niet naar NUON of ESSENT, maar zoek energie-bedrijven op die nu de stap zetten. Dat zijn kleine en middelgrote bedrijven die al in een DOE en INNOVATIE modus zitten.
– ga samen werken aan de vorming van een groen-energie-productie-bedrijf (dat kan de volgende ‘VION’ worden!!). Kortom, wees geen believer, maak steek het rationeel zakelijk in.
– zet met dit nieuwe bedrijf in op levering van groen LNG aan de zwaar transport sector: (a) vrachtwagens, (b) vliegtuigen, en (c) schepen. Focus niet op gewoon consumententransport.
– durf 100 miljoen of meer te investeren, maar leer ook van Greenery/FrieslandCampina/VION constructies (deze bedrijven leveren immers weinig financieel ‘divident’ op).
– kom in een DOE-modus en zorg vooral voor een goed zakelijke model. Heb daarbij een 10-20 jaar visie voor ogen. Ga aan de slag, stop met rapportjes maken.
– innoveren doe je met professionals en organisaties die ‘willen’, innoveren doe je niet met de WUR. Nog meer onderzoek en ideetjes levert u niets op.
– Deze businesscase is positief. Vermoedelijk 1.000 tot 2.000 miljoen omzet per jaar en een winst van 15% minimaal lijkt me over een jaar of 10. Een investering van 100 a 200 miljoen nu. En een ROI van 2-4 jaar. Daarna duurzaam gaan verdienen. 6000 varkensboeren (de helft zal wel afvallen) die zouden voor bijvoorbeeld 35% aandeelhouder kunnen zijn en dan per jaar minimaal 50.000 euro dividend moeten kunnen krijgen. Doet u het niet, dan gaat iemand anders het doen.
– Zorg dat er een leider met visie en steun van de achterban aan dit plan gaat werken. “verkoop” dit plan aan de Rabobank en aan VION. Maar dan wel gelijk op het niveau ‘raad van bestuur / MT / CEO. Doe dit volgens 1/3, 1/3, 1/3. Met een paar keer lekker eten komt u er wel uit.

Voor 17.500 euro werk ik dit plan met plezier verder uit, en doe ik ook met plezier een bezoek rondje langs de betrokkenen. Voor 75.000 euro zorg ik voor een heel uitgewerkt businessplan met technologische, financiele en feitelijke onderbouwingen. Een koopje lijkt me.

Zo nu het zonnetje weer in (of toch maar naar kantoor?)

** In januari heb ik aangegeven eigenlijk het een beetje gehad te hebben met de primaire sector. Boter bij de vis heren en dames, goedkoop is duurkoop. Deze professional staat voor uw klaar voor een redelijke vergoeding, en mits u ook echt wilt.

Keuringsdienst van Waarde – composteerbaar versus biologisch afbreekbaar verpakkingen (en ook wat geleerd)

In januari heb ik verpakkingsexpert Ulphard in het zonnetje gezet. Ulphard weet ook veel van duurzame verpakkingen. Gisteravond was een leuke aflevering van de Keuringsdienst van Waarde over het onderwerp composteerbare verpakkingen.

De GMO mais (?!) uit USA wordt door Cargill in Amerika omgezet in PLA korrels (NatureWorks) en worden vervolgens omgezet in ‘duurzame’ verpakkingen. Dat er een verschil was tussen biologische afbreekbaar en composteerbaar dat wist ik wel. Dat er in Belgie een laboratorium zit dat de compost testen voor het kiemplantlogo zit was ook wel bekend (zie ook andere logo’s).

Nieuw voor mij was dat in (sommige) industriele composteer installaties de ‘kiemplant’ bakjes niet verwerkt worden en gewoon worden verbrand in de reguliere oven. Weer wat geleerd, leuk.

Get Microsoft Silverlight Bekijk de video in andere formaten.

Het maximaal aantal mensen op aarde hangt af van het gewenste welvaartsniveau (2/2)

Dit is deel twee van een stukje over het voeden van alle mensen op de aarde. Ik heb de gegevens van William Rees in een spreadsheet gezet en het resultaat van mijn noeste arbeid staat hieronder. Op de assen staat het aantal bewoners in een regio (uitgedruk in % van 7 miljard) en de consumptie per regio (uitgedruk in % van 13.8 miljard global hectare). Zonder achtergrond kennis, en zonder te weten of de getallen kloppen, en veronderstellende dat we ongeveer voor 13.8 miljard global hectare ‘voedsel’ beschikbaar hebben (en dat dit niet groeit of daalt), ga ik eens wat hardop denken:

De consumptie van de gemiddelde Europeaan:
– In Europa woont ongeveer 7% van de wereldbevolking.
– wij consumeren voor ongeveer 15% van de totale GH, kortom niet echt fair.
– dus we moeten (a) voor de helft duurzamere voedselproducten eten, (b) bewust gaan kiezen voor minder mensen, (c) veel arme mensen importeren uit India, en wel zorgen dat deze immigranten ‘sober’ blijven eten.
– gewoon flink minder gaan eten (is nog goed voor obesitas epidemie ook).
100% kringlopen gaan sluiten (water, mineralen, schone energie, …)
– toch maar minder vlees gaan eten ……

Wat geldt er voor de rest van de wereld?
Stel dat we inderdaad maar 13.8 miljard global hectare beschikbaar hebben:
– dan moeten de wereldbevolking krimpem naar 3 miljard als we het gemiddelde consumptiepeil van Europa ‘goed’ vinden.
– dan mag de wereldbevolking niet meer als we allemaal het gemiddelde consumptiepatroon van een gemiddelde Chinees zouden overnemen.
– stel dat we toch doorgroeien naar 9 miljard mensen, dan kan dat alleen als we gaan eten zoals een gemiddelde afrikaan dat nu doet.
– Duidelijk is dat meer welvarendere landen veel meer ‘global hectares’ gaan gebruiken naarmate ze rijker worden:

Meer lees informatie m.b.t. global hectares:
1. Ecological Footprint.
2. Australia’s and Victoria’s Ecological Footprint
3. Ecological Footprints op wikipedia

Het maximaal aantal mensen op aarde hangt af van het gewenste welvaartsniveau (1/2)

Zonet heeft Dick Veerman 2011 uitgeroepen tot het jaar van de weerbaarheid. Ook achteraf hebben we kunnen concluderen dat 2010 inderdaad het jaar van de greenwashing was. Duurzaamheid werd aan alle kanten beleden in woord, maar maar heel beperkt in daad. We moeten nu meer gaan DOEN. Echte duurzaamheid heeft ook niet alleen te maken met kringlopen sluiten (C2C, altijd goed!) en consuminderen of de koop van ‘duurzamere’ producten.

Duurzaamheid heeft ook te maken met de totale druk die wij nu met 7 miljard mensen (oplopend naar 9 miljard in 2050) genereren. Ik verwacht echter dat het gros van de aardbewoners in de komende tientallen eerst nog meer en onduurzamer gaat consumeren. Kleinere families ontstaan pas bij heel welvarende samenlevingen. Enfin, ook bill gates gaf in zijn lezing aan dat aantal mensen een factor is.

Een kleine maand heb ik al een concept stukje tekst klaar staan, en op deze 1ste dag van het jaar lijkt het me gepast om toch maar tot publicatie over te gaan. Het gaat over de vraag hoeveel mensen de aarde kan voeden. Op 28 november 2010 schreef Melchior Meijer de volgende reactie (waarin hij verwees naar een BBC documentaire). Ik heb de uitzening gekeken en een samenvatting gemaakt die op verzoek van Dick in de Shiva lijn is geplaatst. Zelf denk ik dat de getallen van Rees betere schatting zijn dan de oude jaren 60 getallen (20 tot 40 miljard) die Rabbinge nog steeds gebruikt in zijn lezingen.

28 november 10.35 Melchior Meijer
Weet niet waar ik dit het best kan plempen, maar Sveriges Television zond onlangs een BBC documentaire van David Attenborough uit over de vraag hoeveel mensen de aarde aankan. Voor de verandering is die stream tijdelijk ook in Nederland te zien. De documentaire begint 04.55 min. in de uitzending.

Als dit al op de NL tv is geweest, excuses. Ik heb geen aansluiting, want wil niet worden blootgesteld aan Hilversumse shit. We moeten echt collectief stoppen met prijsneuken. Het is niet anders. De beste manier om dat te bereiken is meisjes een goede opleiding geven. En Midas Dekkers heeft gelijk. Laten we ons stinkende best doen om fabrieken te bouwen waarin we zo slim en duurzaam mogelijk een perfecte humane voeding maken. Ik meen dit bloedserieus.

28 november 11.59 Wouter de Heij
Op verzoek van Dick, plaats ik mijn reactie op de BBC tip van Melchior in deze lijn.

Ik zit nu een stukje van de BBC documentaire te bekijken en vanaf 40:00 wordt het interessant. Hoeveel mensen kan de aarde voeden? (link deze vraag eens met (1) de suggestie: we moeten rijker worden, want dan komen er minder mensen, (2)Minder mensen en we worden duurzamer. Vandaag heb ik andere plannen en wil niet teveel achter de computer zitten. Maar deze gegevens heb ik zonet uit de BBC docu gehaald; hierbij alvast een samenvatting.

Onderzoeker WIlliam Rees kijkt naar de totale bioproductie capaciteit van onze aarde. Hij houdt daarbij rekening water, grond, energie (maar of hij ook rekening houdt met tekort aan fosfaat / kunstmest weet ik niet. Als je deze productie deelt door het aantal mensen dan kom je op een eenheid die hij “global hectare” noemt. Als we deze maximale bioproductiecapaciteit eerlijk zouden verdelen over alle aardbewoners, dan zou de gemiddelde aardbewoner 2 global hectares nodig hebben.

Als we kijken naar de feitelijke consumptie dan komt hij uit op de volgende getallen:
Gemiddelde Afrikaan : 1.37 global hectare.
Gemiddelde Indier : 0.89 global hectare (vanwege weinig vlees?).
Gemiddelde Chinees : 2.11 global hectare.
Gemiddelde Europeaan : 4.45 global hectare.
Gemiddeld Brit : 5,44 global hectare.
Gemiddelde Amerikaan : 9.42 global hectare.

William Rees komt tot de volgende conclusie. Het maximaal aantal aardebewoners dat we kunnen voeden hangt af van wat we als gemiddeld consumptieniveau ‘willen’:

1. Als we als een gemiddelde Indiër gaan eten : 15 miljard monden.
2. Als we als een gemiddelde Brit gaan eten : 2,5 miljard monden.
3. Als we als een gemiddelde Amerikaan gaan eten : 1,5 miljard monden.

Nu kunnen we natuurlijk een technische discussie gaan hebben over of deze cijfers kloppen of niet. Maar stel dat we nu eens veronderstellen dat deze getallen ongeveer kloppen, wat betekent dat dan de komende tientallen jaren?

Ik denk dat we in Nederland (Europa) inderdaad zullen moeten gaan consuminderen. We hebben immers niet het morele recht om meer dan onze fairshare van alle resources te blijven gebruiken. Laten we positief blijven, de netsument zal dit accepteren. Meer kwaliteit, meer plezier, meer uniekheid dat blijven de goede recepten voor de toekomst (en duurzame technologie, heruitgevonden vers, en minder eten want dik zijn is onduurzaam). Laten we ook geen angst hebben voor de vooruitgang. Ik wens iedereen een gezond en kwalitatief goed 2011 toe. Samen komen we er wel.

Lees ook deel 2 van dit stukje

Dagelijkse behoefte groente en fruit via een pil – smartness from nature

Met heel veel plezier lees ik de discussie op foodlog (en natuurlijk in NRC, Volkskrant, Trouw) over pakjes versus geen pakjes. Ik ben zelf frequent consument van fresh-convenience producten en ons bedrijf TOP werkt voor vele producten wereldwijd. Mijn meningen staan in de lijn “30 minuten koken is (geen) tijdverspilling“.

Daarnaast kan ik met ongeloofelijk veel plezier genieten van de kunsten van Moshik. Technologisch en creatief zijn er geen belemmeringen om lekker en gezonde vers-gemaks producten te maken (dat het in de praktijk niet altijd gebeurt erken ik gelijk). Volgens mij gaat de discussie helemaal niet over duurzaamheid of gezondheid, maar gaat ie wel over romantiek, gezelligheid en betekenis (en dat is iets persoonlijks, rationele argumenten tellen dan bijna niet mee).

Om nog wat olie op het vuur te gooien, schrijf ik dit blog Item. Janneke en Karin (en @eetschrijver) zullen vast helemaal gaan flippen van de foto’s onderaan dit blog de volledige dagelijkse portie groente en fruit in een pil (het is geen grap, het bestaat echt!).

Eerst maar even een inhoudelijke toelichting (wel eerst even doorlezen!). Overheden wereldwijd adviseren ons burgers om 2 stuks fruit en 3 ons groente per dag te consumeren. In Amerika wordt dit 5-a-day genoemd. Waarom precies, daar zijn de meningen nog over verdeeld. Aan de andere kant zijn er consumenten van supplementen die allerlei aminozuren, anti-oxidanten en vitaminen in pil vorm consumeren. Zelf geloof ik in smartness-from-nature, ondanks dat chemisch gezien vitamine c uit natuurlijk oorsprong gelijk is aan vitamine c uit een pil, is inmiddels wel duidelijk dat ons lichaam net even wat complexer in elkaar zit. Chemische componenten beinvloeden elkaar (synergie), en matrix invloeden zijn derhalve echt belangrijk. Dat pleit dus voor ‘echt voedsel’.

Katan mag graag aangeven dat wat hem betreft een appel zo gezond is omwille van het feit dat er vooral veel niet in zit. Dik wordt je niet van een appel; groente en fruit hebben een laag droogstofgehalte (3-12%) en de rest is handige maagvulling: Water. Stel nu eens dat we een supergezonde blend maken van 100 gram groente en we verwijderen al het water uit deze blend zonder het product te verhitten. Dit gedroogde poeder verpulveren we dan, en stoppen we in een pil. Mooi, dit is dan groente portie 1. Maak nog twee pillen op dezelfde manier en we hebben de volledige 300 gram. Herhaal dit voor een mooi mengsel van vruchten (ook met rood fruit!) en we hebben twee ‘fruit’ pillen. 3x een groentepil en 2x een fruit pil keeps de dokter away 100% smartness from nature dus.

Alleen het water is eruit gehaald, de overige micro-nutrienten (inclusief de vezels!) zitten er nog in, en nog in hun ‘matrix’. Doen we dit op basis van doorgedraaide (niet verkochte) groente, of op basis van schilresten uit een groentesnijderij dan is het nog duurzaam ook :-).  Ik denk dat ik dit product zelf maar op de markt ga zetten in de Benelux. Verzoekjes voor lekkere en gezonde blends kunnen per e-mail worden opgestuurd. (en dit is nog maar het begin ……)

#Rondom10 – Vleeseters. De nieuwe rokers?

Nadat ik vorige week hoorde over de titel van deze rondom10 uitzending, kreeg ik gelijk vooraf een onbehagelijk gevoel: “daar gaan we weer; wilskeuzes en halve en hele waarheden door elkaar heen halen”. Vanochtend heb ik eens gekeken naar de uitzending en concludeerde dat de uitzending best goed was (de stemming op het forum is wat grilliger).

De essentie van de discussie -hebben wij het recht om beesten te eten-  werd in de uitzending gelukkig niet al teveel vertroebeld door onwaarheden. Vaak gaan dit soort discussies gelijk over ‘milieu’, het ‘voeden vd aarde’ en natuurlijk over ‘gezondheid’ **. Zelf vind ik de wilskeuze en moraliteitsdiscussie heel legitiem, en als techneut/wetenschapper de ‘rationeel’ ‘feitelijke’ discussie niet altijd van goed niveau waarbij het believer gehalte groot is.

Dick Veerman schreef een tijdje geleden: “Mijn motieven zijn uiterst simpel:
– laten zien hoe de feiten in elkaar steken
– feit en wilskeuzen van elkaar scheiden
– feiten die uit wilskeuzen voortkomen als zodanig ontmaskeren”

Zelf kijk ik er exact zo naar.

Mijn persoonlijk standpunt: ik heb er moreel geen moeite mee om beesten te doden en vlees te eten. Wel vind ik dat we deze productiebeesten dan op een vriendelijke manier moeten houden, en dat we zo goed mogelijk de kringlopen moeten (gaan) sluiten (en dat we dus verder kunnen verduurzamen). Ook vind ik dat mensen zelf mogen kiezen wat ze eten, kortom dat een ieder keuzevrijheid mag behouden. Ik heb respect voor de mening van anderen, en dat is wat mij betreft een belangrijk goed in onze maatschappij.  

Get Microsoft Silverlight Bekijk de video in andere formaten.

**
Disclaimer: ik heb een stuk of vier concept artikelen klaar staan met feiten, bronnen en meer diepgang. jammer genoeg heb ik echt geen tijd om deze langere artikelen nu af te maken.

Klimaat
Vlees komt in grote mate uit de korte CO2 kringloop en is daarmee klimaatneutraal. Als je beesten binnenhoud, dan kan je ook de methaan emissies minimaliseren, en is mest-hergebruik ook te regelen (dit zijn de punten waar biologisch vlees slecht op scoort). Zorg heb ik wel over kunstmest en fosfaten (en vooral ons eigen poep). Kortom meer kringlopen sluiten en agrobusiness parken gaan maken.

Voeden van de aarde
Als wij minder gaan eten hier in het westen, dan betekent het niet dat we daardoor werken aan een beter verdeling van voedsel. Honger heeft met heel andere sociologische en economische factoren te maken, en goedkoper eten is wellicht een prima manier om honger gedeeltelijk te bestrijden. Het aantal mensen op deze aarde bepaald in een heel grote mate de totale milieudruk, en per inwoner kan je beter rijker worden zodat er minder mensen komen.

Gezondheid
Zoals bekend mag zijn ben ik een voorzichtig aanhanger van het oer-voedingspatroon. Daarbij hoort ook consumptie van voldoende (dierlijke) eiwitten (al zijn de eiwitproducten van Beeter ook fantastisch), en vooral een beperking van koolhydraten en suikers. Het argument dat vegetariërs langer leven zijn (ik zou graag de bron eens willen zien) heeft eerder te maken met het feit dat vegetariërs gewoon veel bewuster leven. Hier wordt in discussies vaak een causaliteit aangebracht die er niet is (en die lijkt om de discussie “groente is gezond”, ook daar zie je vaak dat mensen met een bewuste lifestyle juist veel groente eten en door die bewuste lifestyle gezonder zijn). Biologisch is overigens ook niet ‘gezonder’.

Tenslotte: ook ik heb geen antwoord op de vraag of we het verduurzamingsproces kunnen sturen of niet. Tim Lang vind dat de tijd van overvloed voorbij is, en dat het ‘wegnemen’ van slechte keuzes de enige oplossing is. Ik geloof niet (meer) in grand designs, in een complexe wereld moeten we maar wellicht kleine fail-safe experimenten in de praktijk gaan DOEN.

Kijk ook nog maar eens naar alle ‘vlees’ discussies op foodlog.nl:
1- beperking hoeveelheid vlees is beter dan geen vlees.
2- Professor hoe maakt u een eendagskuiken dood?
3- Wageningen gaat niet vrij uit.
4- Het piemel denken van Roos Vonk
5- Zelfs vleeseters zijn geen hufters.
6- Gaga – vleessociologie.
7- Roos, Ricotta is kalfsvlees.
Dick Veerman heeft deze vlees discussie al maanden heel goed gemodereerd. Prima dat Rondom10 nu eindelijk ook dit onderwerp oppakt. Wat gaat het ons eigenlijk brengen, al dit gepraat?

Maak mensen rijker dan komen er minder (Hans Rosling)

De laatste dagen heeft een interessante discussie gevoerd op foodlog met de titel “maak mensen rijker dan komen er minder”. Aanleiding was de lezing van TED presentator Hans Rosling. Zijn verhaal vind ik positief, onze aardse bevolking zal waarschijnlijk stabiliseren op rond de 9 miljard mensen in 2050. Aantallen mensen op deze aarde bepalen immers ook hoe duurzaam we zijn als ‘soort’. Kijk hiervoor vooral nog eens naar de TED lezing van Bill Gates.

Hans Rosling geeft aan dat welvaart toch echt de sleutel is. Zijn lezing heeft dit keer een mooie low-tech opbouw en in plaats van hightech hulpmiddelen gebruikt hij dit keer plastic kratten. Hans Rosling is ook initiator van het Gapminder Agriculture (inmiddels ook een samenwerkingsverband met Google). Enjoy!

http://video.ted.com/assets/player/swf/EmbedPlayer.swf

Aanvulling d.d. 24 mei 2012
Rosling (van Gapminder; maar zie ook worldmaper) legt in onderstaande video uit dat we ‘peak child’ hebben bereikt en dat hij voorspelt dat de wereldbevolking stabiliseert op 10 miljard mensen doordat het aantal kinderen per vrouw nu gemiddeld op 2 tot 2.1 lijkt te stabiliseren. Zelfs onafhankelijk van de religie. Vorig jaar januari schreef ik overigens een stukje over de vraag hoeveel mensen ‘de aarde’ kan voeden.

Rosling’s video is puur statisch ingegeven, maar zijn peak child theorie neemt denk ik niet mee dat er naast tekort aan olie, ook tekort aan fosfaat gaat zijn. De combinatie hiervan zal leiden tot duurder voedsel, tot spanningen wereldwijd. Arme mensen -met name in Afrika- zullen het nog moeilijker gaan hebben om hun kinderen (dat er dus veel zijn) te blijven voeden. De sleutel ligt in grootschalige recycling van poep en plas.

http://video.ted.com/assets/player/swf/EmbedPlayer.swf

Koolstofdioxide en opwarming. De link tussen energie en voeding volgt over enkele weken.

In het eerste jaar van mijn studie Scheikundige technologie (TU-Delft) ben ik geraakt door een vak met de naam Chemie & Samenleving. (gegeven door dr. Saul Lemkowitz, ik ben later studentassistent bij hem geworden). In dat vak werd stilgestaan op het effect van ons handelen op onze omgeving. Natuurlijk ging het ook over veiligheid, maar een belangrijk gedeelte van het vak ging over toxicologie (korte en lange termijn effecten) en over het milieu (ozonlaag, zure regen en natuurlijk opwarming vd aarde).

Mijn passie voor voeding en gezondheid -specifiek micro-nutriënten- kan ik terugleiden op de inzichten van toxicologie en biotechnologie (enzymkunde, microbiologie). Ook mijn maatschappelijke interesse in duurzaamheid (inclusief LCA’s en problematiek van koolstofdioxide) heeft een basis gekregen in de eerste jaren van mijn studie. En natuurlijk ook de inspiratie voor de serie over duurzaamheid en Kijk of het klopt – de kloppende keuken.

Al enkele maanden staan er enkele conceptartikelen klaar over de relatie duurzaamheid en voeding en specifiek vlees-consumptie. Zogauw mijn fysieke gesteldheid het toelaat, zal ik deze artikelen afmaken en publiceren. Bij TOP investeren we heel erg bewust in duurzame electricity based technologies (kijk ook op www.top-bv.nl). Niet alleen pascalisatie, maar ook PEF, EMAP/MAP en milde verhittingstechnologieën zoals MW/RF horen bij ons technologiemandje. Minder energie per activiteit of handeling EN de mogelijkheid om hernieuwbare energie zoals wind of zon als bron te gebruiken, is een integraal onderdeel van onze bedrijfsfilosofie.

De totale emissie van koolstofdioxide hangt namelijk af van:
– Het aantal mensen op onze wereld (P = people)
– De consumptie per persoon (S = services per person)
– Energie verbruik per consumptie (E = energy per service)
– Koolstofdioxide per energie (C = CO2 per unit of energy)

Zelf probeer ik het altijd simpel te verwoorden. Zolang we C (= koolstofatomen) uit de grond halen en in de lucht achterhalen als CO2 (koolstofdioxide), zijn we onduurzaam bezig. Voorbeelden van C uit de grond zijn : aardgas, olie. humuslagen uit tropische wouden. Bill Gates heeft zonet een TED-lezing gegeven waar ook hij ingaat op bovenstaande factoren. Zijn stelling is, dat we moeten proberen de emissie van CO2 naar 0 te brengen. Ik ben dat met hem eens; en de knoppen waar we aan kunnen draaien zijn dus P, S, E en/of C. Alle beetjes helpen, DE oplossing bestaat derhalve niet. Enfin, eerst maar even de TED-lezing bekijken:

http://video.ted.com/assets/player/swf/EmbedPlayer.swf

Nu we toch op TED zitten, ik kan iedereen ook de lezingen van Al Gore aanraden. Via deze link, zijn zijn lezingen te vinden. Afgelopen weken is er weer veel gedoe geweest over IPCC. Ik denk dat deze wetenschappers met alle goede bedoelingen handelen, alleen communicatief niet zo handig zijn geweest. Zelf hanteer ik het voorzorgsprincipe, we mogen niet zomaar olie en gas dat- in miljoenen jaren is gevormd- in 100 jaar uit de aarde halen en in onze atmosfeer als CO2 deponeren. Hoe sterk of hoe zwak het verband met opwarming ook is.

Zoals aangegeven heb ik enkele concept stukken klaar liggen die meer ingaan op de relatie klimaat en voeding. Uit het rapport How Low Can We Go (p.12, WWF, zie ook foodlog), komt het volgende plaatje waarin te zien is hoe de grote CO2-bronnen zijn verdeeld (hou er rekening mee dat methaan en stikstofoxide sterkere broeikasgassen zijn dan CO2). Ik moet bekennen dat ik zelf nog wat vragen heb over het plaatje, maar ik denk dat de grote lijnen wel kloppen. Zoals jullie zien, is voedsel een belangrijke ‘source’ van CO2 in onze atmosfeer.

Aanvulling 24 Juli 2010
Het Lei heeft een rapport geschreven met de titel: “Links between energy and food markets”. Het is een mooi overzichtsrapport over energieverbruik mondiaal en de link met productie van voedsel.

De Kloppende Keuken – transparant communiceren over duurzaam voedsel (de contouren van het plan)

De kogel is bijna door de kerk, en we kunnen nu bijna wel het hele plan bekend gaan maken. Dick Veerman, Jan Peter van Doorn, ondergetekende en recent ook met inbreng van Christien Meindertsma (o.a. TEDx) en nog een bekende hebben in de laatste maanden een integraal plan gemaakt dat twee vliegen in een klap slaat:

(1) alle relevante duurzaamheidsinformatie wordt bekendgemaakt aan het publiek,
(2) een open-source platform wordt gecreëerd om eerlijk en feitelijk te gaan communiceren over eten.

Het gehele plan ligt al een maand bij het ministerie van LNV met het verzoek van een beetje financiële support. En inmiddels hebben tientallen organisaties, grote en kleine bedrijven zich aangesloten bij het initiatief, en neemt ook de media aandacht enorm toe 😉

Wat zijn de drie onderdelen van het plan? :
1. Een informatie merk met de naam Kloppende Keuken (KK), natuurlijk ook met een communicatieaanpak.
2. Een database systeem bestaande uit een streepjescode database gekoppeld met een wiki (www.foodcyclopedia.org) en een gewoon database systeem met duurzaamheidsinformatie.
3. Een Social Learning aanpak waarbij gebruik wordt gemaakt van Cognitive Edge. Meer details over CE op een later moment.

Alle inhoudelijke en projectmatige details worden eind maart, begin april bekend gemaakt op een symposium dat op een nader genoemde plek wordt gehouden. Op dit moment zijn we bezig met het regelen van de financiële zaken en de details rondom de organisatie (waarschijnlijk een stichting of vereniging). Deze details zijn natuurlijk ook over twee maanden beschikbaar.

Voor de geïnteresseerden is er natuurlijk al veel leesvoer online beschikbaar:
– Het kloppende keuken voorstel (Kloppende Keuken is tevens de naam van het project).
– Meer informatie over het informatie-merk.
– Voorbeeldje van een applicatie op de iphone.
– De achtergrond van het duurzaamheidssysteem (in de wandelgang: het BTW systeem).
– Meer over social learning en cognitive edge: link1 & link2
– Interview met Dick Veerman op Kassa (75%) (Wouter Klootwijk zei al : “met KK gaan straks alle logo’s overbodig worden”)

Zijn er nu al vragen of opmerkingen? Plaats je reactie hieronder of Neem voor vragen ff met mij op.

Aanvulling d.d. 30 maart 2010
Gisteren hebben Van Doorn, Veerman en ondergetekende een presentatie gegeven bij de commissie Verduurzaming Voedsel. Vanochtend is ook het informatiemerk KijkOfHetKlopt officeel op Foodlog.nl gezet:

Eind april hebben we een bijeenkomst in Wageningen, wel wel op maandag 26 april (zie persbericht).

Aanvulling vanaf 25 april 2010.
25/6 : Hierbij een verwijzing naar het artikel in de Adformatie.

Offtopic topic : iPhone & Apple

Ik zal er zeker geen gewoonte van gaan maken om “gadgets” te gaan bespreken. Maar nu kan ik het echt niet laten, en gaat dit een offtopic topic worden. De mensen die me kennen weten dat ik inmiddels een apple fan ben. Sinds twee jaar ben ik in het bezit van een Apple Iphone (eerste generatie, illegaal geïmporteerd uit USA). Daarnaast zit ik meestal te tikken op mijn MacBook Air (al heb ik ook een grijze Dell met windows 7 op mijn werk staan). Thuis hangt nog een Mac Mini aan mijn LCD-TV. En muziek wordt via Airport Express gestreamd naar de slaapkamer.

Ondanks dat ik van plan ben om eerdaags in Belgie een iPhone 3GS ga halen, bel ik nu nog met de eerste generatie iPhone. Aangezien ik bij Vodafone zit, is een unlock (en jailbreak) nodig. Spannend? Helemaal niet. De iphoneclub heeft zonet een overzichtsartikel geplaatst. Veel leesplezier.

Ik denk dat nu ook duidelijk waarom ik mijn nologologo schermafbeeldingen gemaakt heb voor op de iPhone. Ik hoop dat de applicatie er gaat komen.